اندیکاتور (indicator) یا شاخص نموداری در واقع توابع ریاضی یا ابزارهایی مکمل برای تحلیل در نمودار هستند که از طریق محاسبات ریاضی بر روی قیمت و حجم، اطلاعاتی مانند گرفتن تایید، ارزیابی قدرت روند و پیشبینی روند پیشرو را ارائه میدهند.
به عبارت دیگر تحلیلگران با استفاده از علم ریاضی و استراتژیهای تحلیل خود میتوانند اندیکاتور بسازند و در شرایط مختلف از آن استفاده کنند.
اندیکاتور را مثل یک تابلوی نشان دهنده شاخص آلایندگی در نظر بگیرید. به جای اینکه نیاز باشد هر بار با بررسی و تحقیق فراوان میزان آلودگی را محاسبه کرد، این تابلوهای از پیش برنامهریزی شده، در سریعترین زمان میزان آلودگی را به ما نشان میدهند.
همچنین میتوان اندیکاتور را مثل یک دستگاه تب سنج در نظر گرفت که میزان تب و دمای بدن یک فرد را نمایش میدهد. اگرچه دانستن میزان تب به صورت مستقیم به یک بیمار کمک نمیکند اما میتوان با آن وضعیت جسمی فرد را متوجه شد و اقدامات لازم را برای بهبود آن انجام داد.
در تحلیل تکنیکال هم به جای اینکه هر بار تحلیلگر بخواهد محاسبات لازم را دستی انجام دهد، اندیکاتور طبق دادههای موجود در بازار و با استفاده از محاسباتی که قبلا برای آن تنظیم شده است، به ما یک خروجی نشان میدهد که میتوان با آن تصمیمگیری کرد.
هر کسی میتواند با استفاده از محاسبات ریاضی برای خود اندیکاتور بسازد که البته نیاز به تخصص دارد. با این حال برخی از اندیکاتورها بسیار محبوب و پرکاربرد هستند که مکدی یکی از آنها است.
مکدی توسط جرالد اپل (فیزیکدان و محقق آمریکایی) در اواخر دهه ۱۹۷۰، با هدف تشخیص تغییرات در قدرت،جهت ، مقدارحرکت و مدت زمان یک روند در بازار سهام طراحی شده است.
یکی از بخشهای این کتاب به نام “میانگین متحرک همگرا واگرا (Moving Average Convergence Divergence) : بهترین شاخص برای تحلیل زمان” است.
این ابزار برای شناسایی میانگینهای متحرکی که نشان دهندهی روند جدید (خواه صعودی یا نزولی) هستند، استفاده میشود. اولویت اصلی ما در معاملات این است که بتوانیم این روندها را پیدا کنیم، زیرا بیشترین سود در روندها به دست میآید.
اندیکاتورهای پیشرو (Leading) و پیرو (Lagging) تقسیم کنیم. اندیکاتورهای پیشرو قبل از شروع یک روند جدید و یا معکوس شدن، سیگنال ارائه میکنند در حالی که اندیکاتورهای پیرو یا مومنتوم (اندازه حرکت) پس از اینکه یک روند آغاز شد، سیگنال میدهند.
اندیکاتور مکدی مجموعه ای از سه دنبالهی زمانی است که از دادههای تاریخی قیمت (اغلب قیمت بسته شدن یا Close) محاسبه می شود. این سه دنباله عبارتند از دنبالهی مخصوص MACD ، دنبالهی سیگنال (میانگین) و دنبالهی واگرایی که تفاوت این دو است.
بر همین اساس در نمایش نموداری مکدی ،اجزای اندیکاتور به صورت دو خط مکدی و خط سیگنال و جزء سوم که هیستوگرام باشد نمایش داده میشود. این اجزاء به صورت زیر تعریف میشوند :
- خط MACD: میانگین متحرک نمایی ۲۶ روزه – میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه
- خط سیگنال: میانگین متحرک نمایی ۹ روزه خط MACD
- هیستوگرام MACD: خط سیگنال – خط MACD
تا به اینجا متوجه شدیم که MACD، با کم کردن میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره از میانگین متحرک نمایی ۱۲ دوره محاسبه و به صورت خط نمایش داده میشود. خطی که نمایش دهندهی میانگین متحرک نمایی خود MACD است نیز خط سیگنال نامیده میشود، چراکه سیگنالهای خرید و فروش را صادر میکند. اندیکاتور مکدی اغلب با نمودار میلهای به نام هیستوگرام بر روی خود همراه است که نشاندهندهی فاصلهی بین خط MACD و خط سیگنال است.
هنگامی که میانگین متحرک نمایی ۱۲ دورهای (خط آبی) بالای میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره (خط قرمز) قرار میگیرد، اندیکاتور مکدی دارای ارزشی مثبت و هنگامی که به زیر آن میرود ارزشی منفی دارد. فاصلهی بین مکدی و خط مبنا (Base Line) نشان دهندهی فاصلهی بین دو میانگین متحرک نمایی است.
همانطور که از نام مکدی پیداست هدف اصلی پیدا کردن واگرایی ها و همگرایی ها در نمودار بین دو میانگین متحرک است. همگرایی زمانی اتفاق میافتد که دو میانگین متحرک به سمت هم حرکت میکنند در مقابل واگرایی شرایطی است که دو میانگین در حال دور شدن از هم هستند. حرکات میانگین متحرک ۱۲ دورهای تندتر است و این میانگین مسئول اغلب حرکات مکدی است، در مقابل میانگین ۲۶ دوره سنگین تر است و نسبت به تغییرات قیمت کندتر عمل می کند.
مکدی در بالا و پایین خط صفر یا خط مبنا نوسان میکند. تقاطع دو میانگین متحرک نمایی ۱۲ و ۲۶ روزه باعث نوسان مکدی میشود. بدیهی است که قرار گرفتن مکدی در بالا یا پایین خط مبنا بستگی به جهت این تقاطع (صعودی یا نزولی) دارد.